среда, 8 августа 2018 г.


Ғалаба (Нутук сўзлаш)

        Катта бир билим даргохига маънавият мавзусида дарс ўтишига таклиф килишди. Бордим. Саксон нафар туман рахбарларининг ўкуви экан. "Аллох пешонасига ёзмаса, тўртта чўпонга хам бандаси бош бўлолмайди" - деган гап бор. Булар илим уккан хаёт кўрган, энг камида олтмиш минг, айримлари икки юз-уч юз минг ахолини иссиқ совуғини кутариб келаётган инсонлар. Юрагим сал увушди. Мен на академик, на доктор бўлмасам! Худодан мадад сўраб аудиторияга кириб боряпман. Разм солдим. Турфа карашлар юзимга санчилади: айрим нигохлар бу бизга нимани хам ўргатарди деб турибди, айримларининг кўзида томошаталаблик! ораларида менга хайрихокларини хам кўриб турибман, мен учун безовта бўлиб, бу майдондан омон чикиб кетишимни тилаб турганларни хам сезиб турибман...
       Хўш, бундай вазиятда воиз нуткини кандай ташкил этиш керак? Мукаммаллик, тугал етуклик факат Яратганга хос. Бу- бир кам дунё, биродар. Хар кандай яхши одамнинг хам бир жойи муолажа талаб. Бандаси борки, вужудида шайтон яшайди, у бор жойда эса хато юор, гунох бор! Воизмисан, аввало тингловчининг ана ўша ерини мўлжалга ол. Оғрик жойини топиб эзишинг билан бемор ўзи таслим бўлади. Сен унинг оғрик жойини эз, аммо шу билан бир пайтда вужудингдаги жами нурни йиғ ва унга йўналтир, у сени яхши кўриб турганингни хам сезсин, сўзларингни тафтида элисин. Тафтли сўз канака бўлади дийсанми? масалан, тингловчининг сўзингдан уни ғоят хурмат килаётганингни билсин. Мехр билан ундаги афзалликларга ишора кил, унинг юз фоиз соғлом эканлигига, бу кичкина дард унга вактинча кўниб турганига, ундан мутлако кутилиб кетиш йуллари сон-мингта эканлигига ишонтир.
       Масалан, ўша куни мен сўзни тахминан шундай бошладим: "Сизнинг хар биттангиз биттадан туманнинг асосий устунисиз. Изнингизда бинолар кад кўтаряпти, сўзингиз билан канча ишлар битиб, йўкдан бор бўляпти. Кўзингиз эса канча-канча яхши-ёмон нарсаларни кўриб, тафаккурингиз бойиб, фалсафангиз етуклашган инсонларсиз. Хирмондан тоғ, чўлларда боғ яратябсиз. Бу жихатларингиз таксинга сазовор. Аммо шунча кобилятга эга бўла туриб, кўлингиз унча мунча инсонлар етолмайдиган баландликларга ета туриб, битта жойда хато килябсиз. Сиз дунёга келган захотингиз елкангизга кўйилган, бажаришингиз шарт бўлган энг мухим бурчингизни бажармай ўтаётганингизни биляпсиз. Махалла-кўй, эл, миллат, Ватан, жамоа, дўстлик, йигитчилик олдидаги карзларнинг юкига караб биринчи, иккинчи, учунчи... вазифалар деб белгилайсиз. Аммо биринчи вазифангиздан хам аввал турадиган ва номи фарз аталган, яъни Аллох буюрган - ота-онангиз кошидаги фарзандлик бурчингизни, аёлингиз учун жуфтлик, болангизга оталик, жигарларингизга жигарлик бурчларингизни кай даражада ўтаяпсизлар? Ота-онангиз сизни юраги билан бир кунда минг бор йўклайди, сиз уларни неча кунда бир кўряпсиз? Сиз бола-чакага карашни уларнинг бокиш, усти-бошини таъминлаш деб ўйлайсиз, аммо отанинг хиди хам болага дори эканлигини. отанинг бир оғиз сўзи боланинг етмиш икки томирга қувват беришини, атрофингизда бир соат, икки соат айланиши сизнинг болангиз учун жаннатни кезиш билан баробар эканлигини биласизми?
        Сиз эса фарзандларингизни факат ухлаётганида кўрасиз, оаозларини факат телефонда эшитасиз! Бировларнинг гуваласини қуйиб тирикчилик киладиган оддий ота хам кези-кези билан болаларини бир неча бор кўнглини олиб, ўйнатиб, айлантириб келади.
        Биз томиримиздаги кон хакки, бизга ўтган жон хакки энг биринчи ота-онамиз, бола-чакамиз ва жигарларимиздан карзмиз. Уларнинг дилини оғритмаслик, розилигини олиш биз учун фарз! Нафакат уларнинг розилиги, хатто бир хадисда айтиб кўйибди: "Сенда ўзингнинг. кўзингнинг... хаки бордир", деб! Зўр ишлайман деб ўзингизни исроф килиб юборсангиз хам Аллохнинг кахрига учрайсиз, биродар!"

Комментариев нет:

Отправить комментарий